Voorwoord coalitieakkoord
Tiel is de centrumstad van het Rivierenland. We zijn een stad met een rijke historie, mooi gelegen langs de Waal en de uiterwaarden. Én samen met Wadenoijen, KapelAvezaath, Zennewijnen en een deel van Kerk-Avezaath een fijne plek om te wonen, werken en recreëren
De afgelopen coalitieperiode hebben PvdB, PvdA en VVD zich ingezet voor een schone, aantrekkelijke en zorgzame gemeente. Samen met GroenLinks en ProTiel gaan we hiermee door.
Onder het motto ‘Samen door… Een krachtige toekomst voor Tiel’ zetten wij ons de komende vier jaar samen in voor de duurzame ontwikkeling van Tiel. We bouwen verder aan een aantrekkelijke gemeente, waar de Tielenaren zelf, maar ook alle bezoekers zich prettig en veilig voelen. Een gemeente waar het voor iedereen goed wonen, werken en recreëren is. Nu en in de toekomst. Dit doen we transparant en in samenwerking met raad, inwoners, ondernemers en andere betrokkenen.
De afgelopen twee jaar heeft Corona van iedereen veel gevraagd. Van de gemeentelijke organisatie, maar vooral ook van onze inwoners, ondernemers, zorginstellingen, sportclubs, scholen en verenigingen. Trots zijn we op onze Tielse samenleving, die veerkracht heeft laten zien en er voor elkaar was. Samen hebben we dit doorstaan en samen gaan we door!
Voor u ligt een coalitieakkoord met een gezond financieel meerjarenperspectief. Het akkoord bestaat uit vijf hoofdthema’s, die aansluiten bij de Toekomstvisie Tiel: Leefomgeving, Vitale Stad, Mens & Samenleving, Inwoners en Financiën & Bedrijfsvoering. Per thema beschrijven we in het kort wat we willen bereiken en wat we daar in de komende raadsperiode voor gaan doen. We luisteren, we werken samen, we pakken aan. Samen bouwen we aan een krachtige toekomst voor Tiel!
Download coalitieakkoord
Wil je het Coalitieakkoord 2022-2026 met als titel: Samen door...
in pdf downloaden dan kan dat hier. Makkelijk leesbaar en digitaal door te bladeren.
LEEFOMGEVING
Openbare ruimte ‘
De openbare ruimte is van ons allemaal. We moeten ons er dus allemaal thuis kunnen voelen.’
Wat is onze ambitie?
We vinden het belangrijk dat álle inwoners zich thuis voelen in de wijk waar ze wonen. Dat lukt het beste wanneer buren naar elkaar omkijken en zich betrokken voelen bij de eigen straat, de buurt en de wijk. Samen met de inwoners maken we daarom wijkplannen. Zo krijgen we een beeld van wat er goed gaat, welke aandachtspunten er zijn en wat de wensen binnen de verschillende wijken zijn.
We zetten de kwaliteitsslag in de openbare ruimte voort. Dat betekent dat we investeren in schone straten, verzorgd openbaar groen en een opgeruimde buitenruimte, en investeren in het onderhoud van de wegen en fietspaden.
LEEFOMGEVING
Verkeer, parkeren en mobiliteit
‘Tiel: een centraal gelegen stad in Rivierenland, voor iedereen makkelijk bereikbaar dankzij uitstekende verbindingen over weg, water en spoor.’
Wat is onze ambitie?
De gemeente Tiel ligt centraal, tussen de stedelijke gebieden van Arnhem, Nijmegen, Den Bosch en Utrecht. Het trein- en busstation in Tiel is van grote waarde voor de verbinding met andere stedelijke regio’s. Samen zorgen weg, water en spoor voor een goede bereikbaarheid en dat willen we zo houden. Dat doen we in nauw overleg met de regiogemeenten en de provincie Gelderland.
VITALE STAD
Wonen en Ruimtelijke ontwikkeling
‘Fijne woonplekken in iedere Tielse wijk, of je nu arm bent of rijk.’
Wat is onze ambitie?
We mikken op groei: 50.000 inwoners in 2040. Iedere Tielenaar verdient een geschikte woning. Daarom streven we naar een goede balans tussen huur- en koopwoningen. In alle prijssegmenten willen we voldoende woningen beschikbaar hebben, zodat mensen in een huis kunnen wonen dat past bij hun inkomen. Ook onze jongeren moeten hun eerste eigen plekje in Tiel kunnen vinden.
Met het aantal inwoners neemt ook de behoefte aan winkels, scholen en sport- en culturele voorzieningen toe. Een vitale stad is een diverse stad. Het is belangrijk dat de diversiteit van onze stad wordt vergroot. We hebben prima voorzieningen in Tiel en we willen ze in de toekomst betaalbaar houden. Dat lukt het beste wanneer we meer hogere inkomensgroepen aan de stad weten te binden. Dit vraagt om de bouw van extra koopwoningen in het middelhoge en hoge segment.
VITALE STAD
Binnenstadseconomie en bedrijventerreinen
‘Een binnenstad waar je elkaar ontmoet, vaak oude bekenden, soms onverwachte nieuwe vrienden.’
Wat is onze ambitie?
De aantrekkingskracht van onze binnenstad willen we vergroten. We streven naar een compact en gezellig centrum, volop vertrouwde winkelformules, waartussen ook frisse formules en startende ondernemers zich snel thuis voelen. Voor creatieve initiatieven die kleur geven aan de stad maken we graag ruimte. Het hart van onze stad is dé plaats om elkaar te ontmoeten. In het centrum zorgen horeca, de weekmarkt en de vele evenementen voor vertier en vermaak. Ook de schouwburg en de winkels trekken mensen van buiten naar Tiel.
Het midden- en kleinbedrijf is de drijvende kracht achter onze lokale economie en levert veel werkgelegenheid op. Samen met onze ondernemers zorgen we voor een aantrekkelijk vestigings- en investeringsklimaat. De uitdagingen op de arbeidsmarkt zijn een gezamenlijke zorg. Als centrumgemeente in onze regio willen we scholing in de volle breedte versterken. We vinden het belangrijk dat vertegenwoordigers
van overheid, ondernemers, onderwijs, onderzoek en omgeving elkaar blijven ontmoeten. Dat stimuleert innovatie.
Door onze centrale ligging aan het snelwegennetwerk en dankzij onze havens zijn we een aantrekkelijke gemeente voor ondernemers. Dat uit zich in een sterke economische groei op de bedrijventerreinen. In samenwerking met de regio Rivierenland versterken we de speerpuntsectoren van onze regionale economie.
VITALE STAD
Cultureel, cultuurhistorie, recreatie en toerisme, evenementen en citymarketing.
‘Tiel kijkt terug om vooruit te zien: vanuit een rijke geschiedenis en een mooi heden bouwen we aan een krachtige toekomst.’
Wat is onze ambitie?
Tiel heeft een rijke geschiedenis, vanaf het Romeinse verleden tot aan het heden. Onze monumenten en de verhalen die erbij horen over onze stad en haar bevolking koesteren we. Het Flipje en Streekmuseum zorgt ervoor dat we die verhalen levend houden voor onze inwoners en voor toekomstige generaties. De cultuurhistorische waarden en objecten willen we behouden voor de toekomst, want de geschiedenis levert een belangrijke bijdrage aan onze identiteit.
We zijn trots op het cultureel aanbod in onze stad. Met het brede aanbod van het Cultuur Bedrijf Tiel (Agnietenhof en Zinder) verrassen we inwoners en lokken we bezoekers naar onze stad. Het brede aanbod vinden we belangrijk en willen we behouden. Daarnaast willen we dat ál onze inwoners gebruik kunnen maken van ons cultureel aanbod.
We willen een gastvrije stad zijn, waar Tielenaren maar ook mensen van buiten Tiel graag verblijven. Daarom gaan we zorgvuldig om met onze historische binnenstad, de Waal en de uiterwaarden, onze mooie Waalkade en unieke evenementen als het Fruitcorso en Appelpop.
We hebben een aantrekkelijk buitengebied. Er zijn de uiterwaarden en mooie vergezichten over de rivier de Waal, over (fruit)boomgaarden en over weilanden. Dit buitengebied draagt bij aan de vitaliteit van onze stad, door te zorgen voor rust, ontspanning en recreatie.
VITALE STAD
Klimaat, duurzaamheid en energie
‘Een duurzame stad is een vitale stad, klaar voor de toekomst.’
Wat is onze ambitie?
Om Tiel een duurzame toekomst te geven, omarmen we de 17 wereldwijde duurzame ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties: • het terugdringen van armoede en ongelijkheid, • het stimuleren van duurzame productie en consumptie • het werken aan een leefbare en veilige leefomgeving • het stimuleren van duurzame energie.
We gaan de gebouwde omgeving verduurzamen. Klimaatadaptatie staat centraal: het tegengaan van hittestress, ecologisch beheer van de openbare ruimte, het zoveel mogelijk vergroenen van onze woon- en leefomgeving, het opwekken van duurzame energie, hergebruik van materialen en een goed waterbeheer (opvang klimaatbuien en omgaan met droge perioden). Het zijn belangrijke zaken, waar we ons graag voor inzetten.
Een goede biodiversiteit beperkt zich niet tot natuurgebieden: juist ook binnen de stadsgrenzen groeit en bloeit de flora en fauna die bijdraagt aan biodiversiteit. En die willen we behouden en versterken.
MENS EN SAMENLEVING
Zorg, participatie en zelfredzaamheid
‘Onze systemen staan ten dienste van onze burgers: de mens is onze maat.’
Wat is onze ambitie?
We willen dat in Tiel iedereen mee kan doen in en aan onze samenleving. De eigen verantwoordelijkheid en de eigen mogelijkheden van mensen zijn voor ons daarbij het startpunt. Alles begint bij de vraag van de inwoner, waarna we ondersteuning zo dichtbij als mogelijk organiseren. We zetten in op preventie en bieden gerichte hulp aan inwoners die het niet op eigen kracht kunnen. En we houden het financieel beheersbaar.
We hebben een goede sociale basis nodig, die kwetsbare inwoners activeert en minder afhankelijk maakt van ondersteuning vanuit de gemeente. Dat kunnen we niet alleen, dat doen we samen met inwoners, verenigingen, stichtingen, ondernemers en andere partners. Samen kunnen we onze fijne leefomgeving behouden. Samen kunnen we er voor elkaar zijn.
MENS EN SAMENLEVING
Jeugd en Onderwijs
‘Geef de jeugd een goede start, dan loopt de toekomst een stuk lekkerder.’
Wat is onze ambitie?
Elk kind verdient de best mogelijke start in het leven én een optimale kans op een mooie toekomst. De eerste 1000 dagen van een kinderleven zijn daarvoor cruciaal – als we daaraan een bijdrage kunnen leveren zullen we niet aarzelen.
Goed en volwaardig onderwijs is belangrijk voor de toekomst van onze kinderen. Op het gebied van onderwijshuisvesting staat de gemeente voor een enorme uitdaging. Na de voortvarende aanpak van de MAVO, het Technasium op de Heiligenstraat en het RSG Lingecollege locatie Teisterbaan, staan de komende jaren grote investeringen in andere schoolgebouwen op de rol. Soms is verbouw voldoende, soms is volledige renovatie of zelfs nieuwbouw noodzakelijk.
17% van alle Tielenaren is laaggeletterd. Zij hebben grote moeite met lezen, schrijven en/of rekenen. Een computer of smartphone gebruiken gaat ze vaak slecht af. Het belemmert hun functioneren in de Nederlandse maatschappij en op de arbeidsmarkt en leidt tot kosten voor de samenleving. Ons streven is om het aantal laaggeletterden in Tiel aanzienlijk terug te dringen.
FINANCIËN EN BEDRIJFSVOERING
Dienstverlening en gemeentelijke organisatie
‘Een veerkrachtig Tiel, met krachtige dienstverlening aan tevreden Tielenaren. Daar gaan we voor.’
Wat is onze ambitie?
We willen de dienstverlening aan onze inwoners verbeteren. Ook wer - ken we aan een optimale besluit - vorming binnen ons bestuur en verbeteren we de bedrijfsvoering van onze organisatie. Alleen met een kwalitatief en kwantitatief goede ambtelijke organisatie kunnen we onze ambities en speerpunten realiseren.
Onze organisatie heeft in tijden van financiële schaarste geprobeerd maximaal rendement te behalen voor onze stad. Met het uitbreken van de coronapandemie kwam daar een extra uitdaging bij. Wij zijn trots op de veerkracht die onze organisatie heeft laten zien. Het plan Veerkrachtig Tiel en de organisatieontwikkeling die daarbij hoort heeft onze onvoorwaardelijke steun.
In de huidige arbeidsmarkt moeten we moeite doen om goede mensen te behouden. We willen een moderne en aantrekkelijke werkgever zijn, ook om nieuw talent aan ons te binden. Onze medewerkers leveren stuk voor stuk een unieke bijdrage aan de ontwikkeling van onze stad – en wij bieden ze daarnaast de kans om te werken aan hun persoonlijke ontwikkeling.
FINANCIËLE PARAGRAAF COALITIEAKKOORD 2022-2026
Financieel uitgangspunten
Bij het bepalen van de uitgangssituatie hebben we rekening gehouden met de vastgestelde begroting 2022-2025, de structurele effecten vanuit de 1e voortgangsrapportage 2022 en de ontwikkelingen vanuit de meicirculaire 2022, die recent bekend is geworden. De ontwikkelingen rondom de meicirculaire geven financiële ruimte. Daarbij merken wij op het Rijk voor 2026 nog geen uitspraken heeft gedaan over de structurele financiële ruimte. De verwachting is dat in de periode tot aan het opstellen van de begroting 2023-2026 deze duidelijkheid wel wordt gegeven. Een toelichting op de ontwikkelingen van de meicirculaire 2022 is opgenomen in de raadsinformatienota.